"Zapadalność na nowotwory nam rośnie w sposób lawinowy". Eksperci tłumaczą, z czego to wynika

— W onkologii mamy ogromnie dużo wyzwań, ponieważ zapadalność na nowotwory nam rośnie w sposób lawinowy. Dodatkowo, na nowotwory, które były kiedyś domeną osób starszych chorują teraz coraz młodsze osoby — przekazała wiceminister zdrowia, Urszula Demkow. Eksperci zwracają uwagę, że Polsce 70-80 proc. pacjentów z nowotworami zgłasza się do lekarza w zaawansowanych stadiach choroby. Kluczem do zmiany tej sytuacji ma być edukacja zdrowotna.

• Nowotwory, obok chorób układu krążenia, stanowią główną przyczynę zgonów Polaków
• Zdaniem ekspertów statystyki przeżywalności można poprawić, dzięki powszechnej edukacji zdrowotnej i profilaktyce
• 4 lutego obchodzony jest Światowy Dzień Walki z Rakiem
• Poznaj swój Indeks Zdrowia! Wystarczy, że odpowiesz na te pytania
• Więcej aktualnych wiadomości znajdziesz na stronie głównej Onetu

Chorują coraz młodsi

Na kilka dni przed Światowym Dniem Walki z Rakiem, w Warszawie odbyła się debata think tanku Medyczna Racja Stanu, na której eksperci medyczni oraz przedstawiciele polityki zdrowotnej zwrócili uwagę, że poprawy wyników leczenia nowotworów w naszym kraju zależy, w znacznej mierze, od w edukacji zdrowotnej.

— W onkologii mamy ogromnie dużo wyzwań, ponieważ zapadalność na nowotwory nam rośnie w sposób lawinowy. Dodatkowo, na nowotwory, które były kiedyś domeną osób starszych chorują teraz coraz młodsze osoby. Przyczyną jest tryb życia, jaki prowadzimy, żywność przetworzona, jaką spożywamy — nasycona chemią, rolnictwo oparte na bardzo dużej ilości chemicznych środków, to co pijemy oraz powietrze jakim oddychamy — mówiła wiceminister zdrowia Urszula Demkow.

Podczas dyskusji zaznaczono, że profilaktyka nowotworowa jest jednym z trzech priorytetów polskiej prezydencji w Radzie UE.

— Tutaj mieszczą się kwestie związane z profilaktyką otyłości, chorób układu krążenia oraz profilaktyką przeciw nowotworom — wyliczał Paweł Kowal, inicjator Medycznej Racji Stanu. Poseł podkreślił, że te priorytety są traktowane jako zadania dla całej Unii, ale również jako program krajowy.

 Jest to ogromny problem i prawdziwe wyzwanie — opieka i pomoc chorym musi być prowadzona na wielu frontach, zaczynając od prewencji i profilaktyki, gdzie mamy sporo do odrobienia, bo kluczowe jest to, żeby nowotwory wykrywać na jak najwcześniejszym etapie. To jest dla wszystkich oczywiste, a jednak tylko 10 proc. Polaków w odpowiednim wieku wykonało badania kolonoskopowe, 30 proc. kobiet wykonuje mammografię, a jeszcze mniej wykonuje systematycznie cytologię – tłumaczyła Demkow.

„Nie ma nic ważniejszego od edukacji”

Dr Janusz Meder, prezes Polskiej Unii Onkologii, przypomniał o doskonałych polskich lekarzach i opracowanych standardach leczenia, w tym Narodowej Strategii Onkologicznej. Jednak podkreślił, że bez inwestycji w edukację zdrowotną, nadal będziemy leczyć przede wszystkim nowotwory w wyższych stadiach zaawansowania.

Ekspert przypomniał, że w Polsce wciąż 70-80 proc. pacjentów z nowotworem zgłasza się do lekarza gdy choroba jest już zaawansowana. To jedna z głównych przyczyn gorszych wyników leczenia nawet o 10-15 punktów procentowych względem tych, które uzyskuje się w krajach Europy Zachodniej, w Kanadzie czy USA.

Plany wprowadzenia powszechnej edukacji zdrowotnej w polskich szkołach od 1 września 2025 r. są zagrożone, gdyż według ostatnich zapowiedzi minister edukacji, Barbary Nowackiej, edukacja zdrowotna może stać się przedmiotem nieobowiązkowym. Dr Meder apeluje o konieczność uczynienia tych zajęć obowiązkowymi, wskazując na znaczenie edukacji w walce z epidemią chorób nowotworowych.

— Nie ma nic ważniejszego od edukacji. Kilkadziesiąt lat czekaliśmy na ten moment i myślę, że bardzo źle by się stało, gdyby nie były to zajęcia obowiązkowe. (…) Jeżeli my chcemy być postrzegani w UE jako równoważni partnerzy troszczący się o problem edukacji społeczeństwa, to absolutnie musimy to naprawić i absolutnie od 1 września te zajęcia muszą być obowiązkowe. Przecież tam są przekazywane treści na bazie wiedzy i wyników badań naukowych. Trudno by było izolować społeczeństwo od tego – przekonywał.