Zdrowie kobiety w czasie kryzysu humanitarnego. Ukrainki są objęte opieką

„Zdrowie Kobiety w Obliczu Wyzwań Geopolitycznych”. Relacja z debaty w ramach II etapu kampanii edukacyjno-systemowej dotyczącej bezpieczeństwa zdrowotnego kobiet.

25 marca Medyczna Racja Stanu zorganizowała debatę specjalną w ramach Kampanii „Zdrowie Kobiety – Bezpieczeństwo Rodziny” poświęconą sytuacji zdrowotnej wszystkich mieszkanek Polski i ich bliskich.

Dług covidowy spłacają także kobiety zamieszkujące Polskę

Według danych Eurostatu w 2018 r. średnia długość życia Polek była o 2 lata krótsza niż wartość dla ogółu mieszkanek UE wynosząca 83,7 lat. Odpowiadają za to głównie choroby układu krążenia i nowotwory. Tymczasem przed nami niespłacony covidowy dług i tysiące chorych zza wschodniej granicy. Część w trakcie leczenia onkologicznego, wiele z problemami kardio-metabolicznymi. Skalę problemów psychosomatycznych trudno nawet oszacować. Uczestnicy debaty byli jednomyślni – wyzwania dla polskiego systemu ochrony już są ogromne, a będą rosły. Potrzeba środków, kadr, zmian organizacyjnych i uznania, że w kraju frontowym kwestie zdrowia to bezdyskusyjny priorytet w budowaniu naszego bezpieczeństwa.

Europejska Unia Zdrowia

Prof. Paweł Kowal z Sejmowej Komisji Zdrowia przywołał raport ISP PAN opracowany dla MRS w 2016 r. „Zdrowie i Bezpieczeństwo Narodowe” i zarysowaną tam ideę Europejskiej Unii Zdrowia. Dziś taka struktura istnieje. Należy wykorzystać ją do rozwiązania aktualnych kwestii zdrowia mieszkańców Polski, w najlepiej pojętym interesie UE.

Poseł Barbara Dziuk zapewniła, że budżet przeznaczony na zdrowie polskich obywateli nie będzie uszczuplony w nowej sytuacji geopolitycznej. Na obecne wyzwania przeznaczone będą inne środki.

To ważna deklaracja systemowa wsparta stwierdzeniem ministra Macieja Miłkowskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia, że planowane są dalsze kroki refundacyjne, poprawiające sytuację pacjentów. Mając na uwadze przywoływaną przez ekspertów epidemię otyłości w naszym kraju i jej powikłania minister zapowiedział uwagę dla wyzwań chorób metabolicznych.

Podatek cukrowy na leczenie cukrzycy i zapobieganie cukrzycy ciężarnych?

Pomocne w opinii ekspertów byłoby sięgnięcie po niewykorzystywane dotąd środki z podatku cukrowego. Te kwoty zasilić mogą profilaktykę, nowoczesne leczenie cukrzycy i zapobieganie jej powikłaniom, czy także innowacyjne metody ciągłego pomiaru poziomu glikemii u kobiet w ciąży.

Otyłość chorobą z największą liczbą powikłań

Prof. Paweł Bogdański, prezes Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości, kierownik Katedry i Zakładu Leczenia Otyłości, Zaburzeń Metabolicznych oraz Dietetyki Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu ostrzegł, że nieleczeni pacjenci chorujący na otyłość będą ustawiać się w kolejkach do wielu specjalistów, bo otyłość jest chorobą z największą liczbą powikłań. Prof. Artur Mamcarz, kierownik III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM mówił o zależności między zaburzeniami metabolicznymi, a chorobami sercowo-naczyniowymi. – Mamy znakomite leki łączące te obszary medyczne – analogi GLP 1 i flozyny, które zmniejszają ryzyko kardiologiczne – zaznaczył.

Walka z HCV – jak uchronić się przed rakiem wątroby

Wśród pilnych kwestii dr Janusz Meder, prezes Polskie Unii Onkologii przypomniał o nowoczesnej diagnostyce raka płuca, który wciąż jest głównym zagrożeniem życia i konieczności wprowadzenia populacyjnego przesiewu w kierunku HCV co pozwoli uchronić wiele osób przed rakiem wątroby. Ważne byśmy nie zaciągali kolejnych długów zdrowotnych, gdy nie spłacony jest ten covidowy – wtórował mu dr Michał Sutkowski, rzecznik Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce przypominając, że dzięki lekom, które są w naszej dyspozycji potrafimy pokonać HCV. To ważne by mieć choć ten front wirusologicznej batalii bezpieczny, bo nowa sytuacja demograficzna, to ryzyko zwiększonej liczby osób niezaszczepionych na Covid-19, zagrożenie odrą, polio czy gruźlicą.

Propozycje refundacji leków przeciw rakowi piersi i rakowi trzonu macicy

Onkolodzy apelowali o objęcie refundacją dwóch leków rekomendowanych przez Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej: trastuzumabu derukstekanu w HER2-dodatnim, przerzutowym raku piersi i sacituzumabu govitecanu w potrójnie ujemnym raku piersi. Z kolei dla pacjentek z rakiem trzonu macicy lekiem poprawiającym rokowania w nawrotowej lub zaawansowanej postaci choroby będącej najczęstszym nowotworem narządu rodnego jest dostarlimab.

Nowoczesna diagnostyka nowotworów

Rosnące potrzeby pacjentów onkologicznych, opóźnienia ich realizacji spowodowane pandemią oraz aktualne zmiany demograficzne zmuszają do szukania najbardziej efektywnych metod postępowania. O roli nowoczesnej diagnostyki nowotworów w ogóle, a BRCA-zależnych w szczególności, mówili zgodnie genetycy i onkolodzy, podkreślając jej znaczenie w wielu odmianach nowotworów. Nie tylko w przypadkach raka piersi i jajników, ale również raka trzustki i prostaty. Obecnie ekspertów niepokoi stan zawieszenia funkcjonowania programu opieki nad rodzinami wysokiego ryzyka uwarunkowanego dziedzicznie zachorowania na nowotwory złośliwe, w ramach którego rodziny osób BRCA+ były pod specjalną opieką profilaktyczną. Na dobre wieści o kontynuacji programu czekają pacjenci z rodzinami, genetycy, onkolodzy świadomi znaczenia profilaktyki, gdy planujemy oszczędności ludzkiego cierpienia, a także gdy troszczymy się o budżet. Odnosząc się do wyzwania jakim jest terapia raka trzustki prof. Marek Wojtukiewicz, Kierownik Kliniki Onkologii UM w Białymstoku dodał, iż nadzieją dla chorych bez mutacji BRCA, czyli dla 95% pacjentów, jedyną nową opcję terapeutyczną dającą szansę na dłuższe życie i dobrze tolerowaną jest irynotekan liposomowy dostępny już w 17 krajach UE i bardzo oczekiwany w Polsce, a także olaparyb w przypadku wykrytych mutacji BRCA.

Jak skutecznie uporać się z migreną?

Prof. Jacek Rożniecki, kierownik Kliniki Neurologii, Udarów Mózgu i Neurorehabilitacji UM w Łodzi, zwrócił uwagę na obciążenie jakim jest dla płatnika jedno ze schorzeń najczęstszych i czyniących największe spustoszenie w życiu osobistym oraz zawodowym kobiet – migrena przewlekła. Dostęp do skutecznych i bezpiecznych metod zapobiegania cierpieniu tysięcy kobiet, jak toksyna botulinowa i przeciwciała monoklonalne to gwarancja życia aktywnego i bez bólu.

Opieka dla kobiet po ciężkich porodach

Apelem o wzięcie tych wartości pod uwagę, także w przypadku kobiet okaleczonych ciężkim przebiegiem porodu apelowała prof. Małgorzata Kołodziejczak założycielka Warszawskiego Oddziału Proktologii w Szpitalu Św. Elżbiety, wnioskując o adekwatną do rangi wyzwania, wycenę procedur pozwalających przywrócić młodym matkom godność i uchronić je przed kalectwem.

Zdrowie w kryzysie humanitarnym wymaga empatii i szybkich decyzji.